ТМД елдерінің жаңалықтарына шолу. 1-3 қараша

Түрікменстандықтар елден кеткісі келеді

Түрікменстан коронавирустық пандемияға байланысты шектеулердің көпшілігін жойып, халықаралық рейстерді қайта бастағаннан кейін елден кеткісі келетін түрікменстандықтардың саны айтарлықтай өсіп жатыр. Azathabar.com порталының хабарлауынша, бұл ең алдымен экономикалық жағдайдың нашарлауына, бағаның өсуіне және ауыр еңбек жағдайларына байланысты.

Соңғы бірнеше аптада Түрікменбашы мен Балқанабад қалаларындағы ондаған полиция қызметкері өз еркімен жұмыстан босату туралы өтініш білдіріп, шетелге ақша табуды жоспарлап отыр. Мектептер мен ауруханаларда жағдай одан да нашар, оқытушылар, дәрігерлер мен медбикелер жұмыстан кетіп жатыр,

деді жағдайды білетін Велаят хякимликтегі дереккөз.

Оның айтуынша, сапарларға шектеулерді алып тастай бастағаннан кейін мемлекеттік мекемелерден жұмыстан кетіп жатқандардың саны артқан. Бұл азаматтар Ресей, Түркия және Біріккен Араб Әмірліктері сияқты елдерге жұмыс визаларын алуға тырысып жатыр.

Өзге елде табыс табуды жоспарлап отырған балқандықтардың айтуынша, олардың шешімі ең алдымен елдегі экономикалық жағдайдың нашарлауына, бағаның өсуіне, жалақының төмендеуіне, ауыр еңбек жағдайларына, билік тарапынан үнемі жүргізіліп отыратын алымдарға байланысты.

Кемпір-Абадты екі ел қалай басқаратын болды?

Жогорку Кенештің бейіндік комитеті 31 қазанда Кемпір-Абад су қоймасының су ресурстарын бірлесіп басқару туралы Қырғыз-Өзбек үкіметаралық келісімінің жобасын мақұлдады, деп жазады Азаттық радиосы.

Кемпір-Абад су қоймасының су ресурстарын бірлесіп басқару туралы Қырғыз-Өзбек үкіметаралық келісімінің жоғарыда аталған жобасын Жогорку Кенештің Халықаралық істер, қорғаныс, қауіпсіздік және көші-қон Комитеті 31 қазанда көпшілік дауыспен мақұлдады.

Келісімшартқа сәйкес, Кемпір-Абад су қоймасының су ресурстарын Қырғызстан мен Өзбекстанның 24 адамнан тұратын бірлескен комиссиясы басқарады — әр тараптан 12 адам. Қырғызстан тарапынан оны Қырғызстанның ауыл шаруашылығы министрлігі жанындағы Су ресурстары қызметінің директоры басқарады, ал Өзбекстаннан Су шаруашылығы министрі басқарады.

Келісу шарттары бойынша өзбек тарапы су қоймаларының қауіпсіздігін және техникалық қызмет көрсетуді қамтамасыз етеді, ал ағызылатын су көлемі Қырғызстанмен келісілетін болады. Сонымен қатар, олар су деңгейін 900-ші горизонтальдан асырмауға міндеттеме алады. Бұл су басу, табиғи апаттар және форс-мажор жағдайлар сияқты төтенше жағдайларға қатысты емес екендігі атап өтілді. Атап өткендей, мұндай құбылыстар кезінде су қоймасындағы су деңгейі 900-ші горизонтальдан асуы мүмкін. Қырғызстаннан жоғарыда аталған комиссия өкілдерін өзбек тарапы паспорт арқылы объектіге өткізетін болады. Су қоймаларының аумағында қозғалысқа басқа талаптар қойылмайды.

Егер осы екіжақты келісім қабылданатын болса, онда Өзбекстан Қырғызстан азаматтарына Кемпір-Абад су қоймасының ресурстарын еркін пайдалануға: жер суаруға немесе малын суаруға, балық аулауға және т.б. жол береді. Бұл ретте объектінің жағасында құрылыстар салу мүмкін болмайды. Алда бұл шарттың күшін жою мүмкін болмайды.

Биыл Өзбекстан 19 елге аяқ киім экспорттады

Мемстат мәліметінше, 2022 жылдың қаңтар-қыркүйегінде Өзбекстан 19 шет елге жалпы сомасы 30,5 млн АҚШ долларына 21,2 млн жұп аяқ киім экспорттаған.

Бұл ретте аяқ киім экспортының көлемі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 618,3 млн жұпқа азайды.

Өзбекстан 2022 жылдың 9 айында ең көп аяқ киім экспорттаған елдер:

Қырғызстан — 9,2 млн

• Тәжікстан — 5,3 млн
• Қазақстан — 5,3 млн
• Ауғанстан — 596 мың
• Ресей — 418 мың жұп.

2022 жылдың 9 айында ең көп аяқ киімді шетелге экспорттаған аймақтар:

• Андижан облысы — 14,1 млн
• Ферғана облысы — 7,1 млн
• Самарқанд облысы — 6,0 млн
• Ташкент облысы — 1,1 млн АҚШ доллары.

Әзірбайжанда ең жоғары инфляция тіркелді

Әзірбайжанда жан басына шаққандағы шығындар өсуде. Азаматтардың ай сайынғы шығындарының өсуінің негізгі себебі — инфляция. Қыркүйек айында Әзірбайжанда жылдық азық-түлік инфляциясы 21,8% құрады. Аталған кезеңде азық-түлік қана емес, азық-түлік емес тауарлар (10,5%) және халыққа ақылы қызметтер (11,4%) қымбаттады.

Қыркүйек айында айлық инфляция 3,1%-ға жетті, бұл соңғы 80 айдағы ең жоғары көрсеткіш. Бұл ретте жылдық инфляция 15,6%-ды құрады.

Әзірбайжанның Орталық Банкі (орталық банкі) 2023 жылы елдегі инфляцияның баяулайтынын болжап отыр. Реттеуші елдегі инфляцияға сыртқы факторлар әсер етіп жатқанын атап өтті.

Есепті кезеңде халық жұмсаған қаражаттың 51,7%-ы азық-түлікке, 4,6% — сусындар мен темекі өнімдеріне, 13,5% — тоқыма, киім мен аяқ киімге, 5,7% — бензин мен дизель отынына, 5,2% — электр тауарлары мен жиһазға, 2,3% — фармацевтикалық өнімдер мен медициналық мақсаттағы тауарларға, 1% — компьютерлерге, телекоммуникациялық жабдықтар және полиграфиялық өнімдерге жұмсалған.

Пашинян уәдесінде тұрғанын мәлімдеді

Бүгін Армения экономикасы қарқынды дамып келеді, деді премьер-министр парламентте 2023 жылға арналған мемлекеттік бюджет жобасын ұсына отырып.

Никол Пашинян биылғы жылдың бірінші жартыжылдығында ғана экономикалық белсенділік көрсеткіші 14,1% құрағанын хабарлады, бұл соғыстан кейінгі және ковидтен кейінгі күрделі кезеңді еңсеру тұрғысынан өте маңызды көрсеткіш екенін атап өтті.

Біз биылғы жылды екі таңбалы экономикалық өсумен аяқтайтынымыз және 2020 жылы болған жоғары өсу алшақтығын еңсеретініміз өте жақсы, бірақ бұл тарихтың бір бөлігі ғана, өйткені біз 2023 жылы кем дегенде 7 пайыздық экономикалық өсуді қамтамасыз етуге тырысамыз,

деді ол.

Пашинян оның үкіметінің осы экономикалық жетістікке қандай қатысы бар екенін түсіндіруге тырысып, олар монополия мен жүйелі сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатының жемісін көріп жатқанын айтты.

Біз олигархияны жою саясатымыздың, барлығының заң алдындағы теңдігін қамтамасыз етуге және жүйелі сыбайлас жемқорлықты жеңуге бағытталған саясатымыздың жемісін көріп отырмыз,

деді премьер-министр.

Пашинян 2018 жылғы революция кезінде ол бір-екі жыл ішінде бюджет кірісін 35-40%-ға арттыруға уәде бергенін еске салды. Оның айтуынша, бұл уәде орындалды. 2022 жылдың қорытындысы бойынша бюджеттің кіріс бөлігі 2018 жылғы көрсеткіштен 1,6 млрд долларға асады, биылғы бюджет 80 млрд драмаға артық орындалады деп күтеді. Сонымен қатар, 2023 жылғы бюджетті жоспарлауды ескере отырып, Пашинян революциядан төрт жыл өткен соң бюджет кірісін 75%-ға арттыруға уәде берді.