Түрлі шетел басылымдары Қазақстанның саяси және экономикалық қадамдарын жан-жақты ашып көрсетіп жатыр.
Батыс Қазақстанды бағаламай ма?
International policy digest Ресей мен Украинаның соғысы Ресей Федерациясының көптеген дәстүрлі одақтастарын Ресеймен қарым-қатынасын қайта қарауға итермелегенін жазады. Бұл Еуропаға жаңа энергия көздерін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, ал Америкаға бұрын Ресей бақылауындағы аумақтарға Қытайдың кеңеюі жолында тұруға мүмкіндік береді…
Еуропа Қазақстанға мұнай инфрақұрылымын салуға көмектесе отырып, өзіне жаңа энергия көздерін қамтамасыз ете алады. Қазақстанға келетін болсақ, ол Ресей ықпалынан тәуелсіздіктің тағы бір үлгісін көрсете алады. Президент Тоқаевқа мұнай мен газды өткізудің баламалы нарықтары қажет, ал Қазақстан халқы Қытайдың экспансионизмінен қауіптеніп келеді. Құрама штаттар «Бір белдеу, бір жол» бастамасы мен оның құрлық дәлізін бітеп тастау жөнінде шаралар қолдануы мүмкін еді.
Қазақстандық мұнайдың Еуропаға жеткізуін қамтамасыз ету бойынша Тоқаев үкіметімен жұмыс осы елдің экономикасын дамытуға, ал Еуропаға қажетті энергия тасымалдаушыларды тартуға мүмкіндік береді. Ресейге келетін болсақ, ол энергияны геосаяси құрал ретінде пайдаланудан алатын артықшылығын жоғалтады. АҚШ-тың көмегі мұнай инфрақұрылымын салу болуы мүмкін, бұл Қытайдан келетін инвестицияларға балама ретінде америкалық инвестицияларды көбірек тартады. Ресей мен Қытай Қазақстанды қыспаққа алды. Еуропа мен АҚШ Орталық Азияны сыртқы саяси басымдық деп жариялайтын уақыт келді.
Қазақстан жеңді, бірақ ешкім ұтылған жоқ
Америка дауысы АҚШ мемлекеттік хатшысының Оңтүстік және Орталық Азия бойынша көмекшісі Дональд Лумен сұхбат жариялады. Онда ол АҚШ-тың Орталық Азия елдерінің басшылығымен санкциялар мәселесі бойынша жақсы байланыс бар екенін атап өтті. Мемлекеттердің ешқайсысы компаниялары мен адамдарының санкциялар тізіміне енуін қаламайды.
Менің ойымша, әзірге біз бұл мәселені сәтті шешіп келдік. Біз Қазақстандағы ресейлік банктердің филиалдары Қазақстанға сатылғанын қалаймыз. Сондай-ақ, біз КҚК-нің иммунитетін көтеріп, қазақстандық мұнайдың санкцияларға қарамастан экспортын қамтамасыз ету үшін жұмыс істеп жатырмыз. Біз үшін осы өңірдегі мұнай-газ бизнесіне нұқсан келтіру тиімді емес…
Банктерге қайта оралсақ, Қазақстанға сатылған бірнеше ресейлік банк бар. Мен бұған өте қуаныштымын, өйткені мемлекет олардың жұмысынан тек күшейе түседі. Ел жеңді, бірақ ешкім ұтылған жоқ,
деді Дональд Лу.
Вишеград тобының іске қосылуы сәтсіз аяқталды
Түркіменстан президенті Сердар Бердімұхамедов және оның ізашарлары өңірлік интеграция мәселелеріне құлшыныссыз қарады, деп хабарлайды intellinews. Бұл шалғай ел «саяси бейтараптықты» ұстануға тырысады. Тәжікстан мен Эмомали Рахмонға келетін болсақ, оның жаңа аймақтық интеграция туралы келісімге қол қоюдан бас тартуы Тәжікстан мен Қырғызстан арасындағы кейбір аумақтарды иелену құқығы туралы тарихи даудың жалғасы болып табылады.
Сонымен қатар, Тоқаев Қырғызстан мен Тәжікстанға қақтығысты бейбіт жолмен реттеу жолдарын іздестіру мақсатында келіссөздерге жәрдемдесуді ұсынды. Соңғы бірнеше жылда екі елдің билігі барлық мәселелерді өз бетінше және тікелей, сондай-ақ сыртқы араласусыз шешуге ниет білдірді.
Қалай болғанда да, Вишеград тобының (яғни, Шығыс және Орталық Еуропаның кейбір елдерінің мемлекетаралық бірлестігі) ұқсас бірдеңені іске қосудың сәтсіз әрекеті үлкен тосынсый болған жоқ. Тіпті жақсы дамып кетті дегеннің өзінде, яғни Тәжікстан мен Қырғызстан барлық шекаралық-аумақтық мәселелерді бейбіт түрде шешкеннен кейін, жаңа интеграциялық бірлестік бес елдің тек төртеуін ғана сәтті қамтиды. Түркіменстан өзінің даму бағытын түбегейлі өзгертуге мәжбүр болар еді.
