Әр түрлі шетелдік БАҚ әр мемлекеттің ұстанымын нақты қадағалай отыра Украинадағы соғысты егжей-тегжейлі баяндап жазуда. Қазақстан туралы белгілі бір көрініс қалыптасты…
Неліктен Қытай Орталық Азиядағы тәртіпсіздіктерге араласпайды
South China Morning Post жазғандай, батыс көршілерінің аумақтарындағы соңғы оқиғаларға (Тәжікстан, Қазақстан және Өзбекстандағы тәртіпсіздіктер) Қытайдың реакциясы біршама ұстамды болды. Бейжің жалпы мәлімдемелерден басқа, аймақтың ішкі мәселелеріне араласқан жоқ. Және бұл оның әлемнің осы бөлігінде «Бір белдеу, бір жол» бастамасы аясында ірі инвестициялық мүдделерге ие болғанына қарамастан.
S. Rajaratnam School of International Studies (Сингапур) халықаралық зерттеулер мектебінің аға ғылыми қызметкері Рафаэлло Пантуцци Қытайдың аймақтағы тұрақтылықты қалайтынын айтады, өйткені бұл инвестициялық тұрғыда мәселе тудырмайды. Сонымен бірге, ол Қытай тұрақтылыққа шақыру үшін аймақтарға кірмейтінін айтады…
Өзбекстандағы шілдедегі оқиғаларға жауап ретінде Бейжің бұл елдегі жағдайды ескергенін және мемлекет басшысына тұрақтылық орната алатын адам ретінде сенетінін мәлімдеді… Сарапшының пікірінше, тәжірибенің аздығы және Қытайға деген теріс көзқарас оны қаңтар айында Қазақстанның істеріне араласудан сақтағанын айтады.
Шанхай ынтымақтастық ұйымындағы (ШЫҰ) өзінің көшбасшылық жағдайына қарамастан, Қытай әрқашан қауіпсіздік емес, экономика мәселелеріне көбірек көңіл бөлетінін хабарлайды. ШЫҰ терроризмге, сепаратизмге және экстремизмге қарсы күреспен айналысса да, прагматикалық көзқарастар Аспан асты еліне аймаққа әскер жіберуге мүмкіндік бермеді. Қытай ешқашан ШЫҰ сияқты ұйымның қауіпсіздік мәселелеріне сенбейді. Егер оған қажет болса, Бейжің екі жақты негізде өз күшімен әрекет етеді.
Қазақстан Украинадағы соғысы аясында Ресейден алшақтап жатыр
Ресейдің Украинадағы әскери соққысына Қазақстанның реакциясы Ресейге қатты әсер етті, деп жазады Geopolitical monitor. Мәскеудің қалауына бағдарланбаған және РФ-ның Украинаға қатысты іс-қимылын қолдаудан бас тартатын Қазақстан үкіметінің жаңа сыртқы саясаты Орталық Азия өңірін бақылап отырған Ресейге елеулі соққы болып тиді… Тоқаевтың Мәскеуден алшақтау әрекеті қаншалықты сәтті болатыны әзірге белгісіз.
Қазақстан Ресей мен Батыс арасында қақпанда қалды
Politico басылымы Қазақстан өзінің ашықтығы мен «стратегиялық одақтастың» Батысқа қарсы оқшаулануының арасында тепе-теңдікті сақтай отырып, Ресеймен қарым-қатынасты қолдауға тырысқан сайын, шиеленіс бәрібір сақталатыны байқалады… Ел үшін тәуекелдер айтарлықтай жоғары. Жақын арада санкциялар режимін қатаң сақтау және Батыспен байланысты нығайту жұмыстары Мәскеудің ашуын тудыруы мүмкін. Бірақ Ресейге санкцияларды айналып өтуге көмектесу әрекеттері Қазақстанның өзіне қарсы қайталама санкцияларға әкелуі мүмкін.
Геосаяси тұзақ жағдайында қиын кезеңдерді бастан өткеріп жатқан және орташа ұзақ мерзімді перспективада күйзеліске ұшырап, кедейленетін Ресей де көршілері үшін жақсы перспектива бола алмайды. Теріс салдарлары өте қиын болады… Көріп отырғанымыздай, Қазақстан өзінің сауда жолдарын қайта бағдарлаудан пайда алуға тырысуда, бірақ Ресей де пайдасын көріп отыр.
Қазақстан экономикасы соғыс жағдайында қалай бағыт алады
Жаһандық сын-қатерлерге қарамастан, Қазақстан экономикасы 2022 жылғы қаңтардан мамырға дейін 4,6% — ға өсті, деп хабарлайды The national interest. Қазақстан Украинадағы Ресей соғысының көлеңкесінен шығу және өзіне қаржы-экономикалық тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін белсенді жұмыс істеуде. «Астана» халықаралық қаржы орталығы Қазақстанды жаһандық қаржы институттарымен байланысып, өңірге ұзақ мерзімді инвестициялар тарта алады. АҚШ пен ЕО қаржы орталықтарының қатысуы Қазақстанның экономикалық жағдайын және оның реваншист Ресей мен табанды Қытай арасындағы тәуелсіздігін күшейтуге көмектеседі.
