Украина президенті Владимир Зеленский Индонезиядағы саммитке келген G20 елдерінің өкілдерінің алдында бейне байланыс арқылы шығып, сөз сөйледі. Ол Ресейдің Украинада жүргізіп жатқан соғысын тоқтатуға шақырды және 10 тармақтан тұратын «бейбітшілік формуласын» ұсынды.
Мен қазір Ресейдің жойқын соғысын тоқтатуға болатын уақыт екеніне сенімдімін. Бұл мыңдаған адамның өмірін сақтап қалады,
деді Зеленский өз сөзінде.
Ол бірнеше рет «үлкен жиырмалықты» «19-топ» деп атап, Ресейді қоспады.
Зеленский саммит қатысушыларына 10 тармақтан тұратын «бейбітшілік формуласын» ұсынды. Ол келесідей:
- ядролық және радиациялық қауіпсіздік,
- азық-түлік және энергетикалық қауіпсіздік,
- Ресей аумағына әкетілген Украинаның барлық тұтқындары мен тұрғындарын босату,
- Украинаның аумақтық тұтастығын қалпына келтіру,
- Ресей әскерлерін шығару және соғыс қимылдарын тоқтату,
- әділеттілікті қалпына келтіру,
- экоцидке қарсы тұру,
- өршуге жол бермеу,
- соғыстың аяқталуын бекіту.
Зеленский соғыс «әділ және БҰҰ жарғысы мен халықаралық құқық негізінде» аяқталуы керек деп мәлімдеді. Ол бейбітшілік процесін бастау үшін Ресей өз әскерлерін шығарып, Украинаға келтірілген залал үшін өтемақы төлеп, оның аумақтық тұтастығын мойындауы керек екенін атап өтті.
Президент сонымен қатар «соғыстан кейінгі қауіпсіздік архитектурасының негізгі элементін нығайту» және Ресейдің агрессиясының қайталануын болдырмау үшін халықаралық конференция өткізуге шақырды.
Украина президенті сонымен бірге барлық украин әскери тұтқындарын босатуға шақырды және Ресейге «барлығын барлығына» формуласы бойынша тұтқындармен алмасуды ұсынды.
Оның басты өтініштерінің бірі БҰҰ мен Ресей арасында шілде айында жасалған украин астығы туралы келісімді ұзарту болды. Келісім Украина порттарында Ресей әскери кемелері бұғаттаған азық-түлікті экспорттау мүмкіндігін қамтамасыз еткен болатын.
БҰҰ мәміле басталғаннан бері 10 миллион тонна украин астығы мен басқа да ауылшаруашылық өнімдері сәтті экспортталды, бұл жаһандық азық-түлік дағдарысының алдын алуға көмектесті дейді. Мәміле 19 қарашада аяқталады.
Зеленский соғыс қашан аяқталатынына қарамастан, келісім шексіз мерзімге ұзартылуы керек деді. «Азық-түлік алуға құқық — әлемдегі әрбір адамның негізгі құқығы», — дей келе ол мәмілені Николаев облысының басқа порттарына таратуды ұсынды.
Блумберг атап өткендей, президент Владимир Путиннің орнына Ресей делегациясын басқаратын Ресейдің Сыртқы істер министрі Сергей Лавров Зеленскийдің бейне хабарламасы кезінде залдан кетпеді. Сонымен қатар, G20 қатысушылары Лавровтың сөзіне бойкот жарияламады, ол тағы да Украинада Ресей фашистермен күресіп жатыр деп мәлімдеді.
