Әлемдік БАҚ Украинадағы соғыстың қыр-сырын зеттеп, әр мемлекеттің ұстанымын қадағалап отыр. Ал Қазақстанға қатысты саяси және экономикалық көзқарас қалай екен…

Қазақстан ЕО және АҚШ-пен тығыз байланыс орнатуға ұмтылысының себебі

Global Village Space басылымының мәліметінше Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Ресейді айналып өтетін балама трансконтиненталдық дәліздерді дамытуға Еуроодақ қол ұшын созады деп үміттенеді. ЕО мен ҚР арасындағы келіссөздер Еуропаның Орталық Азияға қызығушылығын көрсетеді. Яғни, аймақтың Ресейге тәуелділігін азайтуға және Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» бастамасына жауап ретінде.

Вашингтондағы саяси шешім қабылдаушылар Ресейдің ықпалына қарсы тұрудың және Путиннің өмірін қиындатудың жолдарын іздеуде. Олар Қазақстанның Мәскеу бақылауындағы құбырларға тәуелділігін азайтуға, экономикасын реформалауға және Қытайдың да, Ресейдің де ықпалын шектеу үшін аймақтағы басқа елдермен үйлестіруге көмектесіп отыр. Бұл жақсы бастама,

бұл туралы Wall Street Journal шолушысы Уолтер Мид мәлімдеді.

Бірақ қазіргі Қазақстан-Ресей қарым-қатынасындағы шиеленістің өзі елдің Ресейдің демеушілігімен әскери ойындарға қатысуын тоқтатқан жоқ.

Владимир Путин Ресей әскери контингенті орналасқан Тәжікстанға және Түркіменстандағы Каспий саммитіне бару арқылы аймақты назарында ұстайтынын білдірді.

Сірә, пікірталас алдағы айлар мен күндерде жалғасын табатын сияқты. Мәскеу өз бақылауындағы мұнай құбырларын, үгіт-насихат аппаратын және Қытаймен байланысын Қазақстанды басқару үшін пайдаланады. Ал Қазақстан ішкі саясатта ұлтшылдық бағытты ұстанып, батыспен тығыз қарым-қатынас орнатуға талпынады,

деді саясаттанушы, әрі Ресей және Орталық Азия бойынша сарапшы Пол Глоб.

Қазақстанмен соттасу

Eureporter 2022 жылдың 9 шілдесінде Америкалық арбитраж қауымдастығының ережелері бойынша жұмыс істейтін іскерлік дауларды шешу жөніндегі халықаралық орталық Litco LLC компаниясының Қазақстанға қарсы талаптарын қанағаттандырудан бас тартты деп жазады.

Арбитраждық талапты 2019 жылы АҚШ заңы бойынша екі рет сотталған Феликс Сатерге тиесілі Litco LLC компаниясы берген. Оны Мұхтар Әблязов, Ілияс Храпунов және олардың сыбайластарына көмек көрсетті деген күдікпен тергеу жұмыстары жүргізілуде.  Процесс әлі де жалғасуда.

Кейінірек 2022 жылы АҚШ билігі БТА банкінен ұрланған шамамен 70 млн долларын АҚШ-қа инвестициялаған Triadou SPV S.A.-ға қарсы тыңдалаур өткізіліп, шаралар қабылданады деп күтіліп отыр.

Ел басшысы Путиннің көлеңкесінен шыққанын дәлелдеді

Қазақстан Президенті әлемнің назарын өзіне аудара біледі… Бүгін ол Путиннің бақылауынан толық шыққанын дәлелдеді,  деп жазады EMPR.media.

Тоқаев Ресей президентінің көзінше ЛДХР-ді мойындамауы  ашық күнде түскен найзағайдай болды. Бұған дейін бұрынғы кеңестік республикалардың ешбір басшысы мұндай батылдыққа жол бермеген. Осыдан кейін Қазақстан ЕО мен АҚШ-тың Ресейге қарсы санкцияларына қосылды. Кейін Тоқаев Ердоғанмен үстел теннисін ойнады. Бұл Қазақстанға айтарлықтай оң нәтиже әкелді: Қазақстан мен Түркия арасында бірқатар ынтымақтастық туралы келісімдерге қол қойылды. Сонымен қатар, Қазақстанда «Байрактар» жауынгерлік ұшқышсыз ұшақтарды шығару туралы келісімге қол жеткізілді. Сондай-ақ, Қазақстан басшысы еліміздің қарулы күштерін сенімді түрде реформалауда.

Жоғарыда аталған оқиғалар тізбегінің қорытынды ретінде Тоқаевтің Сауд Арабиясына сапарын айтуға болады. Оның барысында Президент шағын қажылық жасап,  Меккенің киелі орны– Қағбаның ішіне кіру мәртебесіне ие болды. Ол ерекше жағдайларда есігі мәртебелі қонақтар үшін ашылады.

Қазақстан Президенті әлемдегі таңдаулы мұсылмандардың ең дәрежесі биік клубына енді.

Американдық өтірік фабрикасы

Бұл американдық публицист, ЦРУ-ның запастағы офицері Филип Гиралдидің сөзінің негізгі тақырыбы, деп жазады Trending Town. Ол 23 шілдеде Нью-Йоркте бейбітшілік пен бостандық үшін басқосуда сөз сөйледі.

Біріншіден. Менің ойымша, америкалық сыртқы саясаттың негізінде жатқан анархия туралы шын мәнінде куәландыратын бірнеше нәрсе бар. Менің бүгінгі ең бірінші және ең маңызды сенімім: Біздің азаматтар Байденге дауыс берді дегенге сенбеймін, өйткені олар мемлекеттің Ресеймен қажетсіз қақтығыстың болғанын қаламады. Бұл жанжалдың соңы ядролық соғысқа ұласуы өте оңай. Жақында Байден АҚШ Украинаны «біз жеңгенше» қолдайтынын айтты.

Украинаға құны ондаған миллиард доллар тұратын қару-жарақ пен оқ-дәрілер АҚШ-тан жеткізіліп отыр. Ол жерде  америкалық кәсіби әскерилер жұмыс атқаруда, оның барлығы ресей және америка сарбаздарының өзара соғысына айналуы мүмкін. Сербия президенті мен Пэт Бьюкенан немесе Талси Габбард сияқты әйгілі америкалық шолушылар үшінші дүниежүзілік соғыстың басталып кеткеніне сенімді.

Екіншіден. Орыстар АҚШ пен оның одақтастарына ақылға қонымды ұсыныс жасады. Өздерінің қауіпсіздігін алға тартып, олардың шекараларында шетелдік күш орталықтарының тікелей әскери орталықтары барын еске салды. Ресейдің талқылауға шығарған мәселелері келіссөздік сипатта болды, бірақ АҚШ тарапынан ешқандай әрекет жасалмады, осы кезде Ресей әскери күшке жүгіну қажеттелігін бірден пайдаланды. Мен кез келген әскери басып кіруге қарсымын, бірақ Украинадағы жағдайдың  жауапкершілігі Вашингтонға жүктеледі.  

Үшіншіден. Мен АҚШ пен Ұлыбритания үкіметтері Украина мен Ресей қақтығысына қолдау білдіру мақсатында өз халқына өтірік сөйлейтініне сенімдімін.  Бұл өтірік соғыстың жалпы барысына қатысты, сондай-ақ олар Путин мен барлық орыс халқын тамақтарынан, сусындарынан, тілінен, мәдениетінен, тіпті спортшыларына дейін айыруды көздейді. Канада концерті өткізілмеген  марқұм Чайковский — ең соңғы құрбан болған ресейлік.

Сондай-ақ менің ойымша, Ресей бұл соғысты шеберлікпен жеңіп келе жатыр, ал Украина өз территориясының бір бөлігін беруге мәжбүр болады. Бұл ретте американдық салық төлеушілер саяси шығындардың ауыртпалығын көтеріп отыр, бұл қазіргі уақытта шамамен 60 миллиард долларды құрайды. Бұнымен қоса инфляция өршіп, электр көзінің тұрақсыздығы келе жатыр. Ақ үй өзінің сыртқы саясатын «жаһандық көшбасшылық» және «ережелерге негізделген халықаралық тәртіп құру» ретінде екіжүзділікпен көрсетеді.

Жақында Байден әкімшілігі Ауғанстандағы соғыста өзінің 20-жылдық беделін қысқарту мақсатында жасаған әрекеті сәтсіз аяқталды. Ауғанстанда ештеңе үйренбеген америкалық әскерлер қазір Сирия мен Иракта заңсыз жүр. Сирия да, Иран да, Ирак та АҚШ-қа ешқашан қауіп төндірмеді. 2014 жылы Киевте Мәскеуді қолдайтын биліктің Вашингтонның бастамасымен ауысуына дейін ресейліктер АҚШ-қа да қауіп төндірмеген еді.

Біз американдықтар үкіметіміз бен БАҚ жариялайтын жалған ақпаратпен қоректеніп келеміз. Шындық пен жалғанды қалай анықтау керектігімен бөлісейін.  Беттің төменгі жағындағы сілтемелерді іздеңіз. Егер қандай да бір күмән тудырмайтын, шынайы ақпаратты тарататын есім аталса, мұндай басылымда шындықтың бар екеніне сенуге болады. Әдетте, американдықтарға бұл ақпарат «анонимді дереккөзден» немесе «беделді үкімет дереккөзінен» алынғанын айтады. Мұндай ақпарат жалған жаңалықтар шығаратын зауытта немесе фермада өндіріледі.  Егер соғыс жайлы ақпараттың авторы өзін майдан фронтындамын деп мәлімдесе, бұның шындығын анықтап алу керек, мүмкін автор Польшада жатқан шығар.

Yahoo News үгіт-насихатты тарату бойынша жеңімпаз. Ол Украина үкіметінің пресс-релиздерін жариялап, сол жерде болған оқиғаларды тәуелсіз және бейтарап үлгіде жазады.

Жалғанды ​​шынайы етіп көрсетудің тағы бір жолы – оны үшінші ел арқылы тарату. Мен Түркияда жұмыс істеген кезімде біз, црушниктер, Түркия туралы материалдарымызды елдің өзінде бірде-бір рет жариялаған емеспіз. Парижде жалақы алатын журналистіміз бар еді, ол жазған материалды түркітер бірден өздеріне тартып алды. Себебі олар француз журналистикасына сенеді. Бүгін мен британдық БАҚ-та, атап айтқанда The Telegraph және The Guardian беттерінде Ми-6 барлау қызметінің қолтаңбасын байқадым, одан әрі қарай бұл жазылымдарды америкалық БАҚ жалғастырады.

Теледидар мен радио ешқашан өз жаңалықтарының дереккөздеріне сілтеме жасмағандықтан, оларға сенуге тіпті болмайды. Менің сіздерге кеңесім – соғыс туралы ақпаратты жазатын басылымдарға шын сенбеңіздер.