Жасанды интеллект әсерінен клиенттерге қызмет көрсету, сатушылар, кассирлер мен банк қызметкерлері, жылжымайтын мүлік агенттері мен курьерлер сияқты кәсіби қызметкерлер бірте-бірте жойылатын болады. Жасанды интеллект 300 миллион жұмыс орнын алмастырады деген болжам бар.
Жасанды интеллект енді болашақтың технологиясы емес, бүгінгі күннің шындығына айналды. 2030 жылға қарай 15,7 триллион долларлық нарықты құрайтын бұл технология әлем елдерінің экономикалық дамуының қозғаушы күшіне де айналады.
Анадолы агенттігінде жарияланған мақаласында түрік маманы ЖИ болашақта мамандықтарға қалай әсер ететіні және жасанды интеллекттің дамуымен қандай мамандықтарға сұраныс өсетіні туралы жазған.
Жақын арада жасанды интеллект ауыл шаруашылығынан энергетикаға, қорғаныстан білім беруге дейінгі барлық салаларға енеді.
Түрік қауымдастығының төрағасы «Дүниежүзілік экономикалық форумның (ДЭФ) мәліметтері бойынша, 2025 жылға қарай жасанды интеллект 85 миллион жұмыс орнын жойып, орнына 97 миллион жаңа жұмыс орнын ашады деген болжам бар» деген мәліметтерді келтіреді.
Жасанды интеллекттің дамуымен басталған технологиялық трансформация кәсіптердің кейбір топтарын жойып, басқаларын түрлендіретіні анық.
Мамандардың пікірінше, 2025 жылдан кейін жасанды интеллект адаммен заң, медицина, сәулет, саясат сияқты кәсіби қызмет салаларында бәсекеге түсіп, жеңіп шығатын болады. Жасанды интеллектің одан әрі дамуы келесі бес мамандықты алға шығарады. Олар қандай мамандықтар?
Deepfake анықтау маманы
Бұл – терең фейктерді (терең жалғандық, сапалы жасалған өтірік) анықтайтын маман. Deepfake – жасанды интеллекті қолдану бағыттарының бірі болғандықтан, «терең жалғандық» деп аталатын технология жалған бейнелерді шебер жасауға мүмкіндік береді.
Қазірдің өзінде бұл технология цифрлық кескінді өзгертуге, жалған бейнелер жасауға, адамдардың бет-әлпетін, дауысын, мимикасын, сөйлеу мәнерін өзгерте алады. Мұндай контентте адам ешқашан айтпаған немесе жасамаған нәрсені айтып немесе істеп жатқандай әсер қалдыру үшін жасалады. Бұл технология жақын болашақтағы ең үлкен қауіптердің бірі ретінде дамып келеді. Сондықтан шындық пен өтірікті анықтайтын технологиялар мен мамандарға сұраныс күшейеді.
Ғарыштық туризм бойынша гид
Жасанды интеллект дамуымен алға шығатын екінші мамандық – ғарыштық туристік гид. Ғарыш бүкіл адамзатты қызықтырады. Ғарыш туралы бұрынғыдан да көбірек айтылуда. Gateway қорының 2027 жылы ғарышта тіршілік пайда болады. Оның басталуымен және қонақүйлердің ашылуымен көптеген қажеттіліктерді қанағаттандыру қажеттілігі туындайды. Қазіргі уақытта жасанды интеллект Жер орбитасын ғарыш қоқыстарынан тазарту, ғарыштық миссияларды әзірлеу, өңдеу сияқты көптеген маңызды мақсаттарда қолданылуы мүмкін.
Осындай үрдістердің нәтижесінде ғарыштық сарапшылар мен ғарыштық туристік гидтердің танымалдылығы артатын болады. Алдағы уақытта ғарышты игеруде бұдан да үлкен қадамдар жасалатындықтан, ғарышқа қатысты кез келген кәсіпке басымдық беріледі.
Климаттық технология бойынша маман
Жақын болашақтағы ең маңызды міндеттердің бірі – климаттың өзгеруі. Күн өткен сайын осы өзгерістен туындаған жаһандық жылыну сияқты проблемалар адамзат үшін жақын болашақта күрделі проблемаларды тудыруы мүмкін деген идея күшейіп, бұл бағыттағы зерттеулер жалғасуда.
Энергия өндіру, оны қауіпсіз сақтау және тарату сияқты процестерде парниктік газдар шығарындыларын азайтатын жасанды интеллект технологиясы энергия тиімділігін арттырады. Жасанды интеллект арқылы осындай мәселелердің шешімін таба алатын климаттық технология маманы, экономиканың жеке секторында үлкен сұраныс тудырады деп болжануда.
ChatGPT талдаушысы
Жақын болашақта болып жатқан өзгерістер аясында өзектілікке ие болатын тағы бір мамандық ChatGPT талдаушысы болады. Білім беру саласын өзгерте бастаған бұл чат-ботты интеллектуалды қолдау көрсететін цифрлық көмекші деп атауға болады.
Соңғы айларда шығарылған ChatGPT-4 көмегімен қажетті сұрақтарыңызға жауап табасыз, веб-сайт мазмұнын жасайсыз, тіпті мақалалар да жаза аласыз. Осындай жағдайда ChatGPT талдаушылары мемлекеттік мекемелерде, жеке секторда, экономика мен академиялық қауымдастықта үлкен сұранысқа ие болады.
Мета ғаламның полицейі
Жасанды интеллект технологияларының дамуымен бірінші орынға шығатын бесінші мамандық мета ғаламның полицейі болмақ. Мета ғалам (Метаверс) ұғымы, сөзсіз, соңғы кездері жиі естілетіндердің бірі.
Бұл өте танымал және ерекше концепция осыдан тура 31 жыл бұрын, 1992 жылы америкалық фантаст жазушы Нил Стивенсонның «Қар көшкіні» романында айтылған.
2021 жылдың қазан айында Facebook компаниясы өз атын Meta деп өзгертті. Компанияның негізін қалаушы Марк Цукерберг бұл шешімді күтпеген жерден жариялаған кезде, адамзат өміріне енген «метаверс» тұжырымдамасымен бірге қудалау, киберқорқыту, алаяқтық, ақшаны жылыстату сияқты ықтимал қылмыстардың тізімі де көбейеді.
Яғни, жақын болашақта мұндай құбылыстарды қадағалап, алдын алатын метаверстегі полиция қызметкері мамандығы ерекше маңызды болуы мүмкін.
Оксфорд университетінің зерттеуіне сәйкес, алдағы 20 жылда көптеген жұмыс орындарын автоматтандыруға болады және бұл жұмыс орындарына жұмысшылар қажеттілігі азаяды немесе мүлдем жойылады.